කළුතර දිස්ත්රික්කය පිළිබඳව
කළුතර, කොළඹ සිට දකුණට කිලෝමීටර් 42ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පෙර කාලයේදී මෙය කුළුබඩු වෙළඳාමේ වැදගත් මධ්යස්ථානයක් වූ අතර, විවිධ අවස්ථාවලදී පෘතුගීසි, ඩච් සහ බ්රිතාන්ය ආධිපත්යයට ලක්ව ඇත. මෙම නගරය උසස් තත්ත්වයේ බඹරු කූඩු හා පැදුරු නිෂ්පාදනය සඳහාත්, ඉතා රසවත් මැංගුස්ටීන් පලතුරු සඳහාත් ප්රසිද්ධ වේ.
දිගින් මීටර් 38ක් වූ කළුතර පාලම, කළු ගඟේ මුහුදු මූඛයේ ඉදි කර ඇති අතර, ශ්රී ලංකාවේ බස්නාහිර හා දකුණු ප්රදේශ සම්බන්ධ කරන ප්රධාන සම්බන්ධක මාර්ගයක් ලෙස කටයුතු කරයි. පාලමේ දකුණු අග්රයේ 1960 දශකයේ ඉදි කළ ත්රිත්ව මහලක් සහිත බෞද්ධ විහාරයක් වන කළුතර විහාරය පිහිටා ඇත. මෙය ලෝකයේ එකම ඇතුළත හිස්ව ඇති ස්තුපය ලෙස විශේෂත්වය දරයි.
බස්නාහිර පළාත පිළිබඳව
බස්නාහිර පළාත ශ්රී ලංකාවේ ජන ඝණත්වය වැඩිම පළාත වේ. මෙහි රටේ නීතිමය අගනුවර වන ශ්රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ පිහිටා ඇති අතර, ජාතික පරිපාලන හා වාණිජ මධ්යස්ථානය වන කොළඹ නගරයද මෙහි අඩංගු වේ. බස්නාහිර පළාත දිස්ත්රික්ක තුනකින් සමන්විත වේ: කොළඹ දිස්ත්රික්කය (වර්ග කිලෝමීටර් 642), ගම්පහ දිස්ත්රික්කය (වර්ග කිලෝමීටර් 1,386.6) සහ කළුතර දිස්ත්රික්කය (වර්ග කිලෝමීටර් 1,606) වේ.
ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථික මධ්යස්ථානය ලෙස, බස්නාහිර පළාත තුළ ප්රධාන දේශීය හා ජාත්යන්තර සමාගම් සියල්ලම පාහේ ක්රියාත්මක වේ. එසේම ප්රසිද්ධ ව්යාපාරික වෙළඳසැල්, නිර්මාණ ශිල්පී වෙළඳ නාම සහ විශාල වෙළඳ මධ්යස්ථාන මෙහි පිහිටා ඇති බැවින්, වාණිජ කටයුතු සහ වෙළඳාම සඳහා ඉතා සුදුසු ප්රදේශයක් වේ.
රටේ ජනගහනය වැඩිම පළාත වීම නිසා, ශ්රී ලංකාවේ ප්රමුඛතම අධ්යාපන ආයතන බහුතරයක්ද මෙහි පිහිටා ඇත. මෙම පළාතේ විශ්වවිද්යාල අතර කොළඹ විශ්වවිද්යාලය, ශ්රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්යාලය, කෙලණිය විශ්වවිද්යාලය, ශ්රී ලංකා විවෘත විශ්වවිද්යාලය, ශ්රී ලංකා බෞද්ධ හා පාලි විශ්වවිද්යාලය, ජෙනරාල් සර් ජෝන් කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්යාලය සහ මොරටුව විශ්වවිද්යාලය ඇතුළත් වේ.
එමෙන්ම බස්නාහිර පළාත තුළ ජාතික පාසල්, පළාත් පාසල්, පුද්ගලික පාසල් සහ ජාත්යන්තර පාසල් ඇතුළු රටේ වැඩිම පාසල් සංඛ්යාවක්ද පිහිටා ඇත.
